Όλες λίγο πολύ ξέρουν ποιος είναι ο τρόπος ζωής που πρέπει να ακο- λουθούν για να ζήσουν περισσότερο και καλύτερα: Σωστή διατροφή χωρίς υπερβολές, άσκηση, καλές συνήθειες, διαχείριση του άγχους. Όμως, δεν συνειδητοποιούν όλες οι γυναίκες πως και το τσεκ απ πρέπει να είναι μέρος του τρόπου ζωής τους.
Ειδικά, οι νεότερες – που είναι κατά κανόνα υπερ-απασχολημένες με δουλειά, παιδιά και μια σειρά από άλλες υποχρεώσεις – συχνά αμελούν τον προληπτικό έλεγχο και απευθύνονται στο γιατρό μόνο όταν έχουν κάποιο σύμπτωμα. Τότε όμως, μπορεί και να είναι αργά… Ο τακτικός έλεγχος όχι μόνο εξασφαλίζει καλή ποιότητα ζωής αλλά μπορεί κυριολεκτικά να μας σώσει τη ζωή.
Αυτές είναι οι δέκα βασικές εξετάσεις που κάθε ενήλικη γυναίκα πρέπει να κάνει.
- Έλεγχος αρτηριακής πίεσης
Η αρτηριακή πίεση πρέπει να ελέγχεται τουλάχιστον μία φορά κάθε δύο χρόνια, από την ηλικία των 20 ετών. Από τα 40 και μετά, ειδικά αν υπάρχουν παράγοντες κινδύνου όπως η παχυσαρκία, ο έλεγχος πρέπει να είναι ετήσιος. - Έλεγχος χοληστερόλης
Η χοληστερόλη είναι ο πιο «κλασικός» δείκτης για την αξιολόγηση του κινδύνου για καρδιακή νόσο ή εγκεφαλικό. Οι γυναίκες από 20 ετών, θαπρέπει να μετρούν τη χοληστερόλη τους τουλάχιστον μία φορά κάθε πέντε χρόνια. Ο γιατρός μπορεί να συστήσει και πιο τακτικό έλεγχο, ανάλογα με τη διατροφή, το γενικό τρόπο ζωής και το οικογενειακό ιστορικό κάθε γυναίκας. - Τεστ Παπανικολάου
Το Τεστ Παπ είναι η απόλυτη προληπτική εξέταση για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας αλλά και για μια σειρά από σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Θα πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο, ξεκινώντας από την έναρξη της σεξουαλικής ζωής. - Μαστογραφία
Η μαστογραφία είναι η προληπτική εξέταση επιλογής για τον καρκίνο του μαστού, μαζί με τον υπέρηχο μαστών. Στο γενικό γυναικείο πληθυσμό, συνιστάται η πρώτη μαστογραφία να γίνεται στα 37 και να επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο μετά τα 40. Οι συστάσεις αυτές αλλάζουν, εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού ή γενετική προδιάθεση για τη νόσο. - Έλεγχος οστικής πυκνότητας
Ο έλεγχος οστικής πυκνότητας ξεκινά κατά κανόνα στην εμμηνόπαυση, αλλά μπορεί να χρειαστεί και νωρίτερα εάν ο γιατρός εντοπίσει παράγοντες κινδύνου για οστεοπόρωση (χαμηλό σωματικό βάρος, συχνά κατάγματα κ.ά). Ανάλογα με τους παράγοντες κινδύνου και με τα αποτελέσματα του ελέγχου, αποφασίζεται και το πόσο συχνά θα γίνεται. - Έλεγχος γλυκόζης αίματος
Γύρω στα 45, οι γυναίκες θα πρέπει να κάνουν τεστ γλυκόζης αίματος κάθε τρία χρόνια, ώστε να εντοπίσουν έγκαιρα την ύπαρξη προδιαβήτη ή διαβήτη. Σε περίπτωση οικογενειακού ιστορικού ή παραγόντων κινδύνου, ο έλεγχος πιθανώς θα πρέπει να επαναλαμβάνεται σε πιο τακτική βάση. - Προσυμπτωματικός έλεγχος για τον καρκίνο του παχέος εντέρου
Ο προσυμπτωματικός έλεγχος για τον καρκίνο του παχέος εντέρου θα πρέπει να ξεκινά στην ηλικία των 50 ετών και να επαναλαμβάνεται κάθε 5 χρόνια περίπου, εκτός αν ο γιατρός δώσει διαφορετική σύσταση. Η πιο βασική εξέταση είναι η κολονοσκόπηση, ενώ υπάρχουν και άλλες εξετάσεις που μπορεί να συστηθούν ή να χρειαστούν. - Δείκτης Μάζας Σώματος
Ξεκινώντας από τα 18, όλες οι γυναίκες πρέπει να παρακολουθούν τον Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ). Ο ΔΜΣ όταν διαιρέσουμε το βάρος (σε κιλά) με το τετράγωνο το ύψους (σε μέτρα). Στις γυναίκες, φυσιολογικός ΔΜΣ θεωρείται μεταξύ 18,5 και 23,5. Είναι ο πιο βασικός δείκτης για την παχυσαρκία αλλά και για το ελλιπές σωματικό βάρος που μπορεί να συνδέεται με ορισμένες παθήσεις ή ψυχικές διαταραχές. - Έλεγχος Δέρματος
Οι ενήλικες γυναίκες πρέπει να εξετάζουν το δέρμα τους κάθε μήνα στο σπίτι, αναζητώντας τυχόν νέους σπίλους (ελιές) ή αλλαγές σε υπάρχοντες σπίλους, καθώς και άλλες δερματικές αλλοιώσεις. Οποιαδήποτε αλλαγή και οποιοδήποτε ύποπτο σημάδι στο δέρμα θα πρέπει να μας οδηγήσει στο δερματολόγο. - Οδοντιατρικός έλεγχος
Για καλή στοματική υγεία – η οποία συνδέεται και με την καλή σωματική υγεία – ο οδοντιατρικός έλεγχος συνιστάται δύο φορές το χρόνο, με καθαρισμό και έλεγχο για τυχόν τερηδόνα ή προβλήματα στα ούλα.
Δημήτρης Κουντουράς, ΜD, PhD
Ιατρικός Διευθυντής Κέντρου Προληπτικής Ιατρικής & Μακροβιότητας Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ
